مدیر شبکه کامپیوتری کیست و باید چه ویژگی ها و مهارت هایی داشته باشد؟

اگر بخواهیم شغل مدیر شبکه کامپیوتری را تعریف کنیم، ابتدا باید به این سوال پاسخ دهیم مدیر شبکه کامپیوتری کیست؟ در واقع مدیر شبکه کامپیوتری کسی است که وظیفه نگهداری شبکه و برطرف کردن مشکلات را برعهده دارد. همچنین باید طوری برنامه ریزی کند که از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کند. 

شغل مدیر شبکه کامپیوتری

شغل مدیریت شبکه در یک سازمان شغل بسیار حساسی است. مخصوصاً این روزها که تمامی مکاتبات ادارات و سازمان ها به صورت سیستمی بوده و نیاز به اتصال دائم شبکه بیشتر از قبل احساس می شود. بنابراین شغل مدیریت شبکه اهمیت زیادی در یک سازمان حرفه ای دارد.

یک شبکه سازمانی بزرگ را نمی توان تنها به کمک یک مهندس شبکه یا تکنسین اداره کرد. برای توسعه و نگهداری یک شبکه بزرگ و سازمان یافته نیاز است که شغل مدیریت شبکه کامپیوتری در سازمان تعریف شود. مدیر شبکه کامپیوتری که گاهی به عنوان مدیر ارشد شبکه نیز از آن یاد می شود کسی است که قبلاً به عنوان تکنسین و مهندس شبکه سابقه کار با شبکه را داشته و بر چگونگی اداره و ساختار شبکه آشنا است.

مدیر شبکه کامپیوتری می تواند بر اساس دانش و تجربه و تسلطی که بر ساختار و سرویس های شبکه دارد به کمک مهندسین شبکه و تکنسین های دیگر نظارت کاملی بر نحوه کارکرد شبکه داشته باشد تا سرویس دهی شبکه به کل کاربران سازمان بدون کوچکترین مشکلی انجام شود.

در واقع باید بگوییم نصب، تنظیم شبکه و پشتیبانی از شبکه های Lan و یا شبکه های Wan یک سازمان و یا اداره در حیطه شغل مدیر شبکه کامپیوتری تعریف شده است. همچنین حفاظت از امنیت شبکه و نگهداری از سخت افزارها و نرم افزارهای شبکه، کنترل کردن شبکه بر عهده مدیریت شبکه است. اجرای اقدامات مربوط به امنیت شبکه و هماهنگی بین کلیه متخصصان بخش آی تی یک سازمان، بر عهده کسی است که شغل مدیر شبکه کامپیوتری را در سازمان مربوطه دارا می باشد. 

وظایف مدیر شبکه کامپیوتری

وظایفی که یک مدیر شبکه کامپیوتری دارد بسیار گسترده است. مدیر شبکه باید علاوه بر این که عملکرد شبکه را زیر نظر داشته باشد بر کار مهندسان و تکنسین های شبکه نظارت داشته و آموزش های لازم را به آن ها بدهد و همچنین گزارش عملکرد شبکه را از آنان دریافت نماید.

یک مدیر شبکه کامپیوتری وظیفه دارد به کمک مهندسان و تکنسین های شبکه از افت کیفیت شبکه جلوگیری کند. او باید بتواند این قدرت را داشته باشد که در شرایط حساس که شبکه دچار مشکل می شود تصمیم درست بگیرد و همواره پیشنهاد هایی را برای بهبود عملکرد و کیفیت شبکه ارائه دهد.

وظیفه اصلی یک مدیر شبکه کامپیوتری این است که همواره شبکه رایانه ای یک سازمان را به روز نگه داشته و از عملکرد شبکه، مطابق برنامه مورد نظر سازمان و مدیران بالا دستی مطمئن باشد. وجود مدیر شبکه کامپیوتری برای هر سازمان و یا شرکتی که از چندین رایانه و یا سیستم های نرم افزاری برای کار خود استفاده می کند ضروری است تا بتواند بر هماهنگی و اتصال سیستم های مختلف نظارت داشته باشد. 

در محیط های سازمانی و اداری که مدیران نقش تخصصی تری بر عهده دارند، مدیران شبکه باید تمرکز بیشتری بر نحوه تعامل رایانه ها با یکدیگر داشته باشند. این اغلب شامل پیکربندی شبکه محلی سازمان (LAN)، شبکه گسترده (WAN) و سایر عناصر یک سیستم شبکه است.

یک مدیر شبکه کامپیوتری به عنوان بخشی از یک تیم فناوری اطلاعات با مدیران پروژه، مهندسان شبکه و کارکنان پشتیبانی کار می کند. همچنین می تواند در جلسات تیم فناوری اطلاعات شرکت کند تا در مورد نیازهای فناوری اطلاعات سازمان با دیگر متخصصان و مهندسان شبکه بحث و تبادل نظر کند. 

مهارت ها

مهم ترین مهارت های یک مدیر شبکه را می توان در موارد زیر خلاصه کرد.

قدرت تجزیه و تحلیل و تفکر انتقادی: مدیران شبکه باید به صورت منطقی و مداوم مشکلات را شناسایی کرده و در جهت رفع آن اقدام کنند. درک نحوه کار سیستم ها با هم و واکنش زنجیره ای که یک مسئله می تواند داشته باشد برای یک مدیر بسیار مهم است. حتی اگر بلافاصله راه حل را نمی داند، مهارت های تفکر انتقادی می تواند به او در رسیدن به راه حل مسئله کمک کند. برای نمونه هر گونه خرابی تجهیزات سخت افزاری که در سیستم ها به وجود می آید وظیفه مدیر است که برای خرید تجهیزات جدید تصمیم بگیرد.

مدیریت زمان: در این شغل افراد متخصص زیادی با یکدیگر برای حل مشکل کار خواهند کرد، بنابراین یک مدیر شبکه کامپیوتری باید بتواند به مدیریت زمان بپردازد. این بدان معناست که سازماندهی در زمان حال و نگاه به آینده به منظور آمادگی برای آنچه در آینده ممکن است اتفاق بیفتد ضروری است. کسی که این شغل را بر عهده می گیرد باید بتواند همه چیز را در حد متعادل و نرمال خود نگه دارد. 

مهارت های بین فردی: مدیران شبکه با طیف وسیعی از افراد، از مهندسین شبکه گرفته تا کارمندان بخش پشتیبانی و کاربران نهایی کار می کنند. مدیر شبکه کامپیوتری به کسی می گویند که توانایی لازم برای منسجم کردن گروه های مختلف را داشته باشد. باید به گونه ای مدیریت کند تا بین گروههای مختلف شکاف ایجاد نشود. این امر به صبر و درک بالا از شرایط و محیط کار نیاز دارد، که مدیران شبکه باید دارای این مهارت ها باشند.

کنجکاوی و عشق به یادگیری: حوزه IT هرگز راکد نیست. فناوری های جدید می توانند حتی مدیران شبکه حرفه ای و کارکشته را به چالش بکشد. این بدان معناست که برای موفقیت باید همزمان با تغییر خواسته های فناوری، اشتیاق به یادگیری داشته باشید. همچنین مدیر باید همواره نسبت به آموزش کارکنان زیر دست خود و کاربرانی که از شبکه استفاده می کنند اقدام کند. 

کسی که دارای مهارت های یک مدیر شبکه کامپیوتری باشد می تواند در شرکت ها و سازمان های زیادی مشغول فعالیت شود چند نمونه از آن ها را در زیر بیان می کنیم.

• شرکت های توسعه دهنده نرم افزار
• شرکت ها و سازمان های دولتی
• شرکت های فعال در حوزه مالی
• در بخش های تولیدی
• بخش های خرده فروشی
• شرکت های تأسیساتی
• شرکت های بازرگانی
• مدارس
• دانشگاه ها
• بیمارستانها
• انتشارات
• و...